چکیده
در جستجو برای بنای یک سپهر سیاسی دموکراتیک و متکثر برای ایرانیان سراسر جهان، پروژه‌ی سونمای مدنی خود را به عنوان نمادی از خلاقیت و امید معرفی می‌کند. این طرح، به معرفی دورنما و چارچوب استراتژیک پروژه سونمای مدنی (Civic Compass) می‌پردازد؛ پلتفرمی که طراحی شده تا مشارکتِ مدنی بنیادی و دموکراتیک را در میان ایرانیان دیاسپورا، به همراه مکانیزم‌های دربرگیرنده‌ای که می‌تواند در آینده پلی به ایرانیان داخل نیز بزند، تسهیل بخشد.
در دل این طرح، تعهدی وجود دارد مبنی بر غلبه بر مرز‌های جغرافیایی و سیاسی‌ای که جامعه‌ی ایرانیان را از هم گسیخته است. سونمای مدنی، با کمک فرایند‌ها و ابزار‌های پیشرفته دیجیتال، قصد بنای محیطی امن و قابل دسترسی دارد که در آن همه‌ی صداها شنیده شده و همه‌ی نظرات به حساب بیایند. این صرفا پلتفرمی برای مشغول کردنمان نیست و به واقع سندی است که بر مقاومت و عاملیت ایرانیان دموکراسی‌خواه صحه می‌گذارد؛ صرف نظر از آن که هر ایرانی در کجا زندگی می‌کند و رژیم چه چالش‌هایی برایش ایجاد کرده است.
اهداف
سونمای مدنی می‌کوشد تا مرز‌های دیالوگ‌های مدنی و مشارکت سیاسی را در میان ایرانیان بازتعریف کند و در این راه از این ابزار‌ها بهره می‌برد:
· فراهم آوردن پلتفرمی که مشارکت سیاسی را به صورت امن و با نام‌های مستعار برای کاربران ممکن ساخته و از فاش شدن هویتشان محافظت کند. مستعارسازی خارج از ایران شامل خود-شناسایی و فرایندهای KYC در حوزۀ محدود میشوند.
· فراهم آوردن محیطی برای کاربران تا گستره‌ی عظیمی از نقطه نظرات درباره مسائل اساسی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی را از خلال پرسشنامه‌ها و نظرسنجی‌ها به اشتراک گذارده و مباحثه کنند.
· فراهم آوردن فضایی که در آن اصول دموکراتیک به نحوی عمیق‌تر درک شوند و پرورش فرهنگ تصمیم‌گیری آگاهانه و مشارکت فعال.
· ایفای نقش به عنوان ابزاری بنیادین برای شکل گیری گروه‌های سیاسی و ایجاد ائتلاف میان بخش‌های متکثر جامعه ایرانیان، در عین ایستادگی در میان نیرو‌های سیاسی غیردموکراتیک.
معیار برتری
سونمای مدنی ترکیبی نوین و یکه از امنیت، امانت، مشارکت و توانمندسازی ارائه می‌کند و در این راه از این ابزار‌ها کمک می‌گیرد:
1. کمک به تقویت صدا‌های به حاشیه رانده شده‌ی جامعه ایرانی، تا اکثریت خاموش جامعه ایرانی پلتفرمی برای ابراز نظرات و مشارکت سیاسی بیابد.
2. ارائه نکته‌سنجی‌های به روز و بر اساس داده‌های حقیقی درباره روان و ذهنیت جامعه ایرانی، که به سیاست‌ورزی‌ها شکل داده و اقدامات جمعی را از نقطه‌نظر مردمی و از پایین تحت تاثیر قرار دهد.
3. ایفای نقش به عنوان کاتالیزوری برای اتحاد، و قادر ساختن دیاسپورای ایرانی و مردم داخل به بنا نهادن راهی مشترک به سوی کشورداری دموکراتیک.
4. افزایش کارآمدی شیوه‌های مشارکتی از طریق آمیختن و متصل‌سازی موضوعات مرتبط به هم و فراهم ساختن چارچوب‌های رای‌گیری کارآمد که در پلتفرم‌های دیگر وجود ندارد.
5. بنا کردن فوری گروه‌ها و جوامع سیاسی بر پایه منافع مشترک.
6. یافتن گروه‌های نماینده برای دیگر فرایندهای پیشرفته دموکراتیک، نظیر دموکراسی مشورتی.
7. تقسیم درآمد حاصل از فروش داده‌ها میان اعضا در یک دستگاه اقتصادی بر پایه رمزارز.
8. حفظ ذات غیر‌سوادآور پلتفرم.
نوآوری‌ها و ویژگی‌های کلیدی
· حضور ناشناس و امن: سونمای مدنی با استفاده از تکنیک‌های مستعار سازی و پوشش هویت، بر محافظت از هویت کاربران خود، که امری حیاتی برای آنان است، تاکید دارد. فرایندهای بسیار پیشرفته رمزگذاری و تایید هویت محیطی امن برای هر گونه تعامل مجازی به وجود آورده و از اطلاعات کاربر محافظت کرده و در عین حال دسترسی آسانی برای کاربر فراهم می‌کند.
· به کارگیری ابزار‌های مشارکت پویا و پرسشنامه‌های برهم‌کنشی: این پلتفرم به جهت ثبت نقطه‌نظر‌های متکثر کاربران در موضوعات گوناگون از نظرسنجی‌ها و پرسشنامه‌های برهم‌کنشی بهره می‌برد. این پرسشنامه‌ها نسبت به داده‌های ورودی کاربران هوشمند عمل می‌کنند و به کمک ابزار‌های ویرایشی، پیشنهاد و گفتگو به هدف ایجاد یک جامعه تعاملی و زنده یاری می‌رسانند.
· تولید محتوا بر عهده کاربران و حساب کاربری‌های متنوع: کاربران می‌توانند با ایجاد نظرسنجی‌ها و مباحثات متنوع به رشد پلتفرم کمک کنند. این موضوع به ایجاد نقطه‌نظر‌های متکثر و خلق محتوای نو می‌انجامد. حساب‌های کاربری قابل ویرایش به هر کاربر امکان فعالیت مستقل داده و تجربه‌ای شخصی و مستقل برای هر کاربر رقم می‌زند.
· پیوند داده‌ها و حذف داده‌های اضافی: الگوریتم‌های پیشرفته هوش مصنوعی در پشت صحنه به یافتن و یکی ساختن سوالات تکراری یا مشابه می‌پردازند و یک‌پارچگی و مربوط بودن اطلاعات به اشتراک گذارده شده را تضمین می‌کنند. این امر به افزایش کارامدی مباحث کمک می‌کند و کیفیت محتوای تولید شده در پلتفرم را افزایش می‌دهد.
· ابزار جستجوی پیشرفته: یک نوار جستجوی ساده اما قدرتمند به کاربران کمک می‌کند تا مباحث مورد نظر خود را به سرعت بیابند.
· مکانیزم‌های دموکراسی مشورتی: سونمای مدنی می‌خواهد ابزار و منابع لازم برای فرایندهای پیشرفته دموکراتیک -مانند دموکراسی مشورتیdeliberative- را برای بازیگران جامعه مدنی ایران به ارمغان بیاورد. جعبه ابزار ما به محققین کمک می‌کند تا گروه‌های نمایندگی گوناگون، موضوعات حیاتی جامعه و دامنه وسیع نظرات را بیابند.
· ایجاد پرسشنامه‌های هوشمند: فرایند ایجاد پرسشنامه به کمک هوش مصنوعی این مزیت را دارد که از داده‌های قدیمی‌تر موجود در پایگاه داده‌های پلتفرم بهره برده و موجب افزایش کیفیت نظرسنجی در مرحله‌ی طراحی و انتشار آن می‌شود.
· پنل API قابل دسترس برای همگان: هدف از سیاست شفاف و تشویقی ما در رابطه با دسترسی عمومی API، ارتقا و بالابردن میزان پژوهش‌ها، تسریع فرایند دموکراتیک‌سازی و افزایش شبکه‌سازی در داخل جامعه مدنی ایران است.
· الگوی مشارکت منصفانه: دو هدف اصلی ما بهبود همیشگی و پس دادن آن چیزی است که از جامعه کاربران خود می‌گیریم. محتوای تولیدی توسط کاربران ما رایگان نیست. تضمین می‌کنیم که هر گونه استفاده از داده‌های تولید شده در پتلفرم‌مان توسط سازمان‌های سود-محور یا اصولا هر سازمانی که تحت قوانین مالکیت عمومی نیست به ایجاد درآمدی می‌انجامد که منحصرا میان مشارکت‌کنندگان تقسیم شده و به رشد بیشتر پلتفرم کمک خواهد کرد.
مشارکت‌کنندگان
· جامعه ایرانیان دیاسپورا: اشخاص ایرانی که در خارج از مرز‌های ایران زندگی می‌کنند و به دنبال مشارکت در مباحث مدنی، سیاسی و اجتماعی مربوط به ایران و جنبش زن، زندگی، آزادی هستند.
· ایرانیان داخل کشور: ایرانیانی که در داخل کشور زندگی می‌کنند و خواستار پیدایش پلتفرمی امن برای ابراز نظرات خود به صورت ناشناس می‌باشند. با توجه به شرایط دشوار سیاسی، سونمای مدنی به آنان امکان مشارکت ناشناس در گفتمان مدنی را می‌دهد و به درک بهتر حال و هوای سیاسی در ایران کمک می‌کند.
· سازمان‌های جامعه مدنی و NGOها: این سازمان‌ها بر دموکراسی، حقوق بشر و مشارکت مدنی توجه دارند و پلتفرم ما در امر گردآوری دانش، جلب حمایت و ارتباط با ایرانیان داخل و دیاسپورا به آنان کمک می‌کند.
· سازمان‌های حقوق بشری: این سازمان‌ها بر مشاهده، گزارش و دفاع از حقوق مسائلی حقوق بشری مرتبط با ایران توجه دارند. سونمای مدنی منبعی است که برای این سازمان‌ها اطلاعاتی حیاتی را درباره نظرات عمومی و نگرانی‌های مربوط به حقوق بشر تامین کرده و از کارزار‌ها و فعالیت‌هایشان حمایت می‌کند.
· پژوهشگران و اساتید: محققان و مطالعه‌گران امور اجتماعی-سیاسی در جامعه ایران از ابزار‌ها سونمای مدنی برای بهینه‌‌سازی در دسترسی به داده‌های مربوط به نظرات عمومی و رویه‌های اجتماعی بهره می‌گیرند و یاری‌رسان تحقیقات دانشگاهی و پژوهش‌های سیاسی هستند.
· سیاستگذاران و فعالان: افرادی که در سیاست‌گذاری‌ها و فعالیت برای حقوق و اصلاحات مربوط به جامعه ایرانی دخیل‌اند؛ این افراد می‌توانند با کمک پلتفرم ما تصمیمات آگاهانه‌تری گرفته و قدم‌های خود را به صورت متناسب با نیاز‌های جوامع ایرانی بردارند.
· اندیشکده‌ها: موسسه‌های پژوهشی از داده‌ها و بینش‌های سونمای مدنی درباره نظرات عمومی و رویه‌های اجتماعی بهره برده و تحلیل‌ها، سیاست‌های پیشنهادی و استراتژی‌های خود در ارتباط با ایران و دیاسپورا را غنی‌تر می‌سازند.
· روزنامه‌نگاران: خبرنگاران حوزه بین‌الملل، حقوق بشر و مسائل خاورمیانه از پلتفرم ما برای رسیدن به درک عمیق‌تر از مسائل جامعه ایران بهره می‌برند و به کمک آن دقت و امانت گزارش‌های خود را افزایش خواهند داد.
· خبرگزاری‌ها: رسانه‌ها نیز در مشاهده و فهم احساس جامعه و رویه‌ها از سونمای مدنی بهره خواهند جست و محتوایی تولید خواهند کرد که با مخاطبشان خوانش بیشتری داشته باشد و آنان را به بحث‌های سازنده درباره موضوعاتی مرتبط دعوت کند.
· احزاب سیاسی در دیاسپورا: احزاب و گروه‌های سیاسیِ دیاسپورا می‌توانند با استفاده از پلتفرم ما اقدامات خود را با نیاز‌های جامعه هماهنگ ساخته، برای اهداف مشخص حمایت جلب کنند و فعالیت موثرتری داشته باشند. سونمای مدنی همچنین کمک می‌کند تا افراد هم‌فکر یکدیگر را پیدا کرده و با ایجاد گروه‌های مختلف مبتنی بر واکنش‌ها به موضوعات گوناگون به تشکیل احزاب جدید دست یازند.
· دولت‌ها: سونمای مدنی منبعی با ارزش برای واحد‌های سیاسی فعال در امور مربوط به سیاست خارجی، مهاجرت و دیاسپوراست و این نیرو‌ها را در راستای سیاست‌گذاری و تعیین استراتژی یاری می‌کند تا نگاه متعادل‌تری به ایرانیان در سراسر جهان داشته باشند و برنامه‌های حمایتی از جامعه ایرانی و تلاش‌های دیپلماتیک را تسهیل کنند.